ΚΙ ΑΝ ΦΥΓΟΥΝ
Ο πρόεδρος χασμουρήθηκε. Τα βλέφαρά του βάραιναν καθώς έκανε έναν γρήγορο απολογισμό της μακράς του μέρας. Πρόσφερε πάλι στήριξη στον πρωθυπουργό – τα έχωσε όμως κι έξυπνα, μη φανεί πως δεν κάνουμε κι αντιπολίτευση. Τα σχολιαρόπαιδα του κόμματος πήραν τα πάνω τους και πάλι, αλλά ποιο θα τα βάλει στα σοβαρά με τον αρχηγό; Το κανάλι πάει καλά, ας όψεται που ο πρόεδρος είναι νοικοκύρης και το κρατάει κι αυτό σε τάξη. Η Αριστερά αυτοκαταστρέφεται, η τηλεόραση έχει πια υιοθετήσει πλήρως την ατζέντα του κόμματός του. Α, μα είναι πολύ ευχαριστημένος ο αρχηγός. «Παναγία μου, φύλαγε την πατρίδα και τους ψηφοφόρους μου, το στράτευμα και τους ευζώνους και διώξε, επιτέλους, όλους αυτούς τους μαυριδερούς που μπήκαν λαθραία και καπηλεύονται την πατρίδα. Τους άπλυτους αριστερούς μην τους πειράξεις, αυτοκτονούν από μόνοι τους. Αμήν». Ο πρόεδρος χασμουρήθηκε και βυθίστηκε σ’ έναν ελαφρύ ύπνο.
Ξύπνησε το πρωί, εξαιρετικά ευδιάθετος. Φτου να μη σε βασκάνω, παλικάρι μου, εξαιρετικά θα τα πας και σήμερα. «Ταμάρα, το πρωινό μου και τον «Ελεύθερο Κόσμο» γρήγορα!» Ούτε φωνή ούτε ακρόαση. «Ξένες, τι περιμένεις…» μονολόγησε ο αρχηγός. Την είχε χρόνια, ασφαλισμένη, με τα όλα της, γιατί του έρχεται φτηνά. Στις ομιλίες του τόνιζε πάντα πως έρχονται οι ξένοι και μας παίρνουν τις δουλειές, αλλά σάμπως κι είχε εμφανιστεί καμιά Ελληνίδα για να του κρατάει το νοικοκυριό; Αλλά αυτός είναι κύριος: μόνο 20.000 από τις 100.000 οικιακές βοηθούς είναι ασφαλισμένες και μία από αυτές είναι η δική του. Και, εν πάση περιπτώσει, ξένη αλλά ομόθρησκη• όλα κι όλα.
«Ταμάρα!» φώναξε ο αρχηγός ματαίως για πολλοστή φορά. Αποφάσισε να πιει τον καφέ του έξω. Ούτε η αγαπημένη του εφημερίδα είχε φτάσει, «δεν πειράζει, θα την αγοράσω έξω» μονολόγησε. Σε τέσσερα διαδοχικά περίπτερα η εφημερίδα άφαντη. «Καμία δεν έφτασε σήμερα, κυρ Γιώργο» του είπε ο περιπτεράς. Μια παράξενη ησυχία απλωνόταν παντού. Τα γιαπιά έρημα. Η βιοτεχνία του κουμπάρου τού Διομήδη (που δούλευε φουλ από την ώρα που έδιωξε όλες τις εργάτριες και προσέλαβε Πακιστανούς για τα μισά), βουβή. Ολα, τα μπακάλικα, τα μανάβικα, τα ψιλικατζίδικα… κλειστά. «Λες να έγινε κανένα κίνημα και να μην το πήρα χαμπάρι;» αναρωτήθηκε με αγωνία ο αρχηγός. Αρχισε να τρέχει πια προς τα γραφεία του κόμματος.
Το εμπορικό τρίγωνο της Αθήνας, η Σοφοκλέους και το Μεταξουργείο ήταν σαν εγκαταλειμμένη πόλη. Τα περισσότερα διαμερίσματα του κέντρου έμοιαζαν έρημα. «Ρε, λες να έγινε πόλεμος; Α, μα δεν μπορεί. Πού είναι το στράτευμα; Πού είναι ο εθνικός ύμνος; Μα πού στο διάολο πήγαν όλοι;» Ο αρχηγός, φουριόζος, εισέβαλε στα γραφεία του κόμματος. «Πρόεδρε! Το όνειρό μας έγινε πραγματικότητα! ΕΦΥΓΑΝ! Ολοι οι ξένοι εξαφανίστηκαν από την Ελλάδα!» Του πήρε μερικά δευτερόλεπτα να συνειδητοποιήσει τι του έλεγε το πρωτοπαλίκαρό του. Εφυγαν; Μόνοι τους; Και πού πήγαν; «Δεν έχουμε ιδέα, πρόεδρε! Αλλά μείναμε μόνοι, επιτέλους! Εξω οι ξένοι από την πατρίδα!» Το πρωτοπαλίκαρο έπιασε από τη μέση τη σύζυγό του κι άρχισαν να χορεύουν τσα-τσα. Εκείνη, με δάκρυα στα μάτια, ακκιζόταν με τη γαλανόλευκη. «Πρόεδρε», νιαούρισε, «τώρα τι μας έμεινε για να καθαρίσει ο τόπος; Οι αδερφές και οι κομμουνισταί! Λέτε να φύγουν κι αυτοί από μόνοι τους;»
Ο πρόεδρος μπήκε στο γραφείο του. Ανοιξε την τηλεόραση. «Χάος επικρατεί σε ολόκληρη τη χώρα!» έσκουζαν τα κανάλια. Τα μαντάτα άρχισαν να φτάνουν από παντού. Τα κανάλια έβγαζαν έκτακτα δελτία: «Ασύμμετρη απειλή. Εξαφανίστηκε το 10% του πληθυσμού της χώρας». Εως και το πρωτοπαλίκαρό του, που μέχρι προχτές τσίριζε στα κανάλια «Δουλειές για τους Ελληνες, όχι για τους ξένους!», είναι κάπως προβληματισμένο. Λείπει και η σύζυγος που, χορεύοντας τσα-τσα, θα τον παρηγορούσε. «Ku douleia?», όμως, που θα έλεγε κι η Αλβανίδα καθαρίστρια των γραφείων του κόμματος. Οταν οι μετανάστες θα έχουν εγκαταλείψει 450.000 θέσεις εργασίας, οι Ελληνες δεν θα μπορούν να καλύψουν ούτε τις μισές. Πάνω από 150.000 θέσεις εργασίας μένουν κενές, είτε επειδή ορισμένες δουλειές δεν θεωρούνται ελκυστικές για τους Ελληνες είτε γιατί οι προσφερόμενες αμοιβές είναι αισθητά χαμηλότερες, προσεγγίζοντας κατά μέσον όρο το 50-60% του κανονικού ημερομισθίου.
Οι δρόμοι πλημυρίζουν με γέρους που πάσχουν από Alzheimer και ρωτούν τους περαστικούς αν έφυγαν οι Γερμανοί. «Εφυγαν, αλλά επέστρεψαν με παρέα το ΔΝΤ» απαντά ένας φοιτητής. Απ’ τα διαμερίσματα των πολυκατοικιών ακούγονται κλάματα μωρών, έξω απ’ τα νηπιαγωγεία ξεροσταλιάζουν πεντάχρονα παιδιά που περιμένουν την Ταμίλα να τα πάρει. Και η ελληνίδα εργαζόμενη φεύγει άρον άρον απ’ το γραφείο. Επιστρέφει σπίτι και δεν ξέρει τι να πρωτοκάνει, να δώσει τα χάπια στη γιαγιά, να αλλάξει το μωρό, να διώξει τις κατσαρίδες απ’ το σαλόνι ή να μαγειρέψει για τον καλό της; Ή μήπως, καλύτερα, να εξαφανιστεί κι αυτή σαν την Ταμίλα; Αυτές είναι οι συνέπειες όταν το 75% των γυναικών που απασχολούνται στην οικιακή εργασία, την καθαριότητα, τη φροντίδα ηλικιωμένων είναι μετανάστριες. Μ’ αυτόν τον τρόπο, εξάλλου, το ελληνικό κράτος μετακύλισε στα ίδια τα νοικοκυριά ένα κόστος της τάξης των 20 εκατ. ευρώ το χρόνο.
Δεν φεύγουν όμως μόνο εργατικά χέρια από τη χώρα, φεύγουν και καταναλωτές. Η ήδη παραπαίουσα αγορά χάνει μια υπολογίσιμη ομάδα καταναλωτών. Τα νοικοκυριά των οικονομικών μεταναστών καταναλώνουν το 3,1% της συνολικής αξίας των αγαθών και υπηρεσιών που καταναλώνονται στη χώρα, δαπανώντας κατά μέσον όρο 1.444 ευρώ το μήνα, όταν η μέση δαπάνη του συνόλου των νοικοκυριών της χώρας ανέρχεται σε 2.317 ευρώ.
Τα λουκέτα αυξάνουν και, εφόσον δεν κινείται φύλλο, 100.000-124.00 εργαζόμενοι σε εμπορικά καταστήματα, μπαρ, καφέ, πιτσαρίες χάνουν τη δουλειά τους. Και να ήταν μόνο οι ξένοι; Οι 100.000 από αυτούς είναι… εντελώς Ελληνες.
Απαρηγόρητη και η επιχειρηματική ηγεσία. Πάνω που ξεμπέρδεψε με τους φορτηγατζήδες, καινούργιοι μπελάδες τη βρήκανε. Κλειστές κι άλλες 4.617 επιχειρήσεις που ανήκουν σε αλλοδαπούς εξ ολοκλήρου ή σε καθεστώς συνιδιοκτησίας, δηλαδή το 5,8% του συνόλου των επιχειρήσεων. Πάνε τα φτηνά κινέζικα συνολάκια και η Prada δεν ενδείκνυται αυτήν την εποχή. Πάει κι ο ναργιλές στο ανατολίτικο καφενείο της γειτονιάς. Αδειοι κι οι πάγκοι στις λαϊκές αγορές. Πορτοκάλια μόνο από Ιταλία και φράουλες από Δανία. Πού να βρεις άνθρωπο να τα μαζεύει για 15 ευρώ τη μέρα και να μένει στην καλύβα της αυλής;
Υπάρχουν και κερδισμένοι, βέβαια. Οι δισκογραφικές εταιρείες, για παράδειγμα. Αφού έφυγαν οι 40.000 πλανόδιοι μικροπωλητές από τη χώρα, μπορούν να πωλούν τα cd τους 20 ευρώ στα μεγάλα δισκοπωλεία. Μόνο οι πειρατές στο ίντερνετ αποτελούν το τελευταίο εμπόδιο στα σχέδιά τους, αλλά έχει ήδη επιληφθεί η Δικαιοσύνη. Χαμένη και η πραμάτεια με τις φτηνές τσάντες στην Πανεπιστημίου και την Ερμού. Οσο για το παρμπρίζ του αυτοκινήτου, με τη σκόνη θα μείνει. Ο Πακιστανός δεν περιμένει στο φανάρι.
Στεγνώνουν και οι τράπεζες. Δεν έφταναν τα περίπου 25 δισ. καταθέσεων που βγήκαν σε τράπεζες του εξωτερικού, αδειάζουν και οι 250.000 τραπεζικοί λογαριασμοί που διαθέτουν οι μετανάστες και άλλα 3 ή 4 δισ. κάνουν φτερά. Ενώ μόνο τα εμβάσματα προς Αλβανία εκτιμώνται σε 500 εκατ. ετησίως. Μένουν μόνο τα φέσια από τα δάνεια. Το 4,9% των νοικοκυριών με αρχηγό μετανάστη έχει λάβει δάνειο για αγορά ή ανέγερση κατοικίας και ένα 0,5% έχει λάβει δάνειο για επισκευή της κατοικίας του ή αγορά κάποιου… οικοπέδου.
Ζημιά, όμως, παθαίνουν και αρκετοί ιδιοκτήτες ακινήτων, αφού το 90% των μεταναστών μένει στο ενοίκιο. Μια χαρά είχαν βολευτεί τόσα χρόνια που νοίκιαζαν τις τρύπες τους σε 20 μετανάστες μαζί και πληρώνονταν με το κεφάλι. Τώρα πού να βρεις Ελληνα να μείνει σε σπίτι χωρίς θέρμανση, με τους σοβάδες να πέφτουν. Ασε που δεν είναι και πολύ φιλόζωοι και θα δυσαρεστηθούν με τα ποντίκια.
Πάνω που καταφέραμε και μας δανείσανε οι αγορές, νέο έμφραγμα στην οικονομία. Τα έσοδα του κράτους από τις εισπράξεις φόρων και ΦΠΑ περιορίζονται, το έλλειμμα αυξάνεται, η ύφεση βαθαίνει και οι επενδύσεις καταντούν ανέκδοτο. Το ΑΕΠ συρρικνώνεται ακόμα παραπάνω, αφού η συμβολή των νόμιμων μεταναστών στο ΑΕΠ της χώρας κυμαίνεται από 1,9% ώς 2,2%, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τους παράνομους μετανάστες κυμαίνεται μεταξύ 0,5% ώς 0,7%. Ο πρόεδρος είναι συγκλονισμένος. Δεν τον παρηγορεί καν η ιδέα πως η μείωση της ζήτησης θα ρίξει τις τιμές κατά 5%-6%, πράγμα που θα κάνει πιο ανταγωνιστικά τα προϊόντα μας, περιορίζοντας τις εισαγωγές. Πτώση τιμών σημαίνει πάγωμα ή και πτώση ενοικίων – κι εκείνος από τέτοια εισοδήματα κυρίως ψωμίζεται.
Στο υπουργείο Εργασίας τα ηρεμιστικά τα κουβαλάνε με το καροτσάκι. «Τόση προπαγάνδα, τόση τρομοκρατία για να περάσει το νέο ασφαλιστικό. Και τώρα… φτου κι απ’ την αρχή! Πάλι καταρρέουν τα ταμεία. Κι άντε να τους πείσεις ότι τα 80 είναι παραγωγική ηλικία» μονολογεί επιφανές κυβερνητικό στέλεχος. Βλέπεις, το 11% των ασφαλιστικών εισφορών προέρχεται από μετανάστες. Οι περίπου 500.000 ασφαλισμένοι μετανάστες στο ΙΚΑ και οι άλλοι 100.000 στον ΟΑΕΕ και τον ΟΓΑ στηρίζουν οικονομικά το ασφαλιστικό σύστημα χωρίς ακόμα να λαμβάνουν συντάξεις και με πρόβλεψη για λήψη συνταξιοδοτικών παροχών μετά το 2025. Επί πλέον, αν υπολογίσουμε ότι η σχέση των ασφαλισμένων προς τους συνταξιούχους μειώθηκε από 2,46% το 1990 σε 1,79% το 2005, χωρίς τη μετανάστευση η αναλογία αυτή θα γίνει ακόμη χαμηλότερη.
Η Ελλάδα γερνάει και οι μετανάστες φέρνουν νιάτα. Το 80% των μεταναστών βρίσκεται σε παραγωγική ηλικία (15-64), σε αντίθεση με το 68% των Ελλήνων, ενώ το ποσοστό εκείνων που εργάζονται φτάνει το 94%. Η ένταξη των μεταναστών στην αγορά εργασίας σήμαινε όχι μόνο περισσότερες ασφαλιστικές εισφορές, αλλά και περισσότερα φορολογικά έσοδα. Για παράδειγμα, το συνολικό ποσό των ασφαλιστικών εισφορών και του φόρου εισοδήματος που πλήρωσαν τα νοικοκυριά των μεταναστών το 2004 ήταν 488.000.000 ευρώ.
Μια άλλη διαπίστωση κάνει τον πρόεδρο να χάσει το χρώμα του: «Οι προαιώνιοι εχθροί μας, οι Τούρκοι, θα τρίβουν τα δάχτυλά τους!» Στο δημογραφικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα, οι μετανάστες προσέφεραν μια ανακούφιση. Την περίοδο 2004-2007 οι γεννήσεις από αλλοδαπές αποτελούσαν το 17% του συνόλου των 435.700 γεννήσεων, δηλαδή ήταν περίπου 74.000, όταν το ίδιο διάστημα η διαφορά των γεννήσεων από τους θανάτους στη χώρα είχε το οριακό θετικό ισοζύγιο των 12.000 χιλιάδων ανθρώπων.
Στα σχολεία της Κυψέλης και του Βοτανικού επικρατεί πανικός. Οι δάσκαλοι στέκονται μπροστά σε άδεια θρανία και αναρωτιούνται αν θα τους μετατάξουν σε κάποιον φορέα άσχετο με τις σπουδές και την εμπειρία τους ή αν θα αξιοποιήσουν την ευκαιρία για να απολύσουν δημόσιους υπαλλήλους. Ενώ οι μαθητές ρωτούν πού πήγαν οι φίλοι τους. «Εφυγαν» απαντάει ο διευθυντής. «Αφού δεν τους ήθελαν, ήταν διαφορετικοί». «Διαφορετικοί; Τι διαφορετικό είχαν; Αφού μαζί παίζαμε στο διάλειμμα, μαζί διαβάζαμε το απόγευμα, μαζί κάναμε φασαρία στο μάθημα!»
Τα παιδιά των αλλοδαπών τη χρονιά 2007-2008, για την οποία υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία, ανέρχονταν σε 112.211 σε σύνολο 1.208.056 μαθητών, δηλαδή το 9,29% του μαθητικού πληθυσμού. Σε ορισμένα σχολεία μάλιστα, όπως είναι στα Ιόνια νησιά, την Αττική, το νότιο Αιγαίο, την Κρήτη και την Πελοπόννησο, ο αριθμός των αλλοδαπών μαθητών την περσινή σχολική χρονιά ξεπέρασε το 10%. Στην πλειονότητά τους, όμως, τα παιδιά των μεταναστών δεν συνεχίζουν τη φοίτησή τους στο λύκειο (66%) και στην τριτοβάθμια εκπαίδευση (85%). Τώρα 3.600 σχολικές τάξεις των 30 ατόμων μένουν κενές και αντιστοίχως 3.600 έλληνες εκπαιδευτικοί άνεργοι.
Δεν είναι, όμως, μόνο οι μαθητές και οι φοιτητές στεναχωρημένοι που χάνουν τους φίλους τους, τα φλερτ και τους έρωτές τους. Αρκετοί έχασαν τους συζύγους τους και αναρωτιούνται αν έφταιγε το καβγαδάκι της χθεσινής νύχτας ή η μάνα τους που δεν έπαψε στιγμή να γκρινιάζει για τα σπαστά ελληνικά της νύφης της. Σύμφωνα με τη Στατιστική Υπηρεσία, από το 2004, οπότε άρχισε να συλλέγει στοιχεία σχετικά με την υπηκοότητα των νεονύμφων και μέσα σε μια πενταετία, μέχρι το 2008, οπότε υπήρχαν τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, έχουν πραγματοποιηθεί περίπου 20.000 μεικτοί γάμοι -θρησκευτικοί και πολιτικοί- στη χώρα, οι οποίοι τώρα διαλύονται.
Τουλάχιστον αποσυμφορούνται οι φυλακές, αφού φεύγει σχεδόν το 45% του πληθυσμού τους που είναι μετανάστες, κρατούμενοι ως επί το πλείστον για ζητήματα χαμηλής παραβατικότητας ή για παράνομη είσοδο στη χώρα. Αντιστρόφως ανάλογα αυξάνεται ο εκνευρισμός και ο αλκοολισμός στους αστυνομικούς, αφού πλέον μόνο σε φοιτητές με ράστα ή σε αμέριμνους περαστικούς τα βράδια των διαδηλώσεων θα μπορούν να εκτονώνουν τα νεύρα τους. Το μεγάλο αδιέξοδο, όμως, το αντιμετωπίζει η ΕΥΠ: Ποιους θα απάγει τώρα; Λες να συνηθίζουν και οι αναρχικοί να απάγονται μεταξύ τους;
Στις δημοσιογραφικές συσκέψεις υπάρχει τεράστια αμηχανία. «Κι εμείς ποιους θα κατηγορούμε για την εγκληματικότητα και την υποβάθμιση του ιστορικού κέντρου;», «Τι, δηλαδή, τώρα πρέπει να μιλήσουμε για τις κοινωνικές ανισότητες και τη λιτότητα;» παραληρούν τα στελέχη. «Επ’ ουδενί, υπάρχουν ακόμα πρεζάκια, πρώην κρατούμενοι, ψυχικά ασθενείς, κουκουλοφόροι, αριστεριστές, φορτηγατζήδες, δημόσιοι υπάλληλοι… Μ’ αυτούς θα καλύψουμε το κενό» απαντά ο αρχισυντάκτης.
Κρύος ιδρώτας λούζει τον πρόεδρο. «Εντάξει όλα τα υπόλοιπα, αλλά εγώ πλέον πού θα βασίζω την πολιτική μου; Μένουν χωρίς περιεχόμενο οι εκλογικές μου καμπάνιες. Αφού αυτοί έφταιγαν για όλα τα δεινά του τόπου. Ετσι μπήκα στη Βουλή. Τώρα τι θα λέω; Οι αριστεροί λένε ότι φταίει το μνημόνιο, αλλά εγώ το ψήφισα το μνημόνιο. Και το πρωτοπαλίκαρο που ούρλιαζε στα κανάλια για τους βρομιάρηδες που έχουν κατακλύσει την Αθήνα, στα αζήτητα θα βρεθεί τώρα. Ούτε στα μεσημεριανάδικα δεν θα βρίσκει στασίδι». Ο πρόεδρος πετάγεται από το κρεβάτι του φρικαρισμένος. Με τις γαλάζιες πιτζαμούλες και το φιλέ στα μαλλιά βγαίνει στους δρόμους αλαφιασμένος: «Συνωμοσία, συνωμοσία! Σιωνιστικός δάκτυλος! Φέρτε τους πίσω!»
Στα σοβαρά τώρα: Η πρώτη απεργία των μεταναστών πραγματοποιήθηκε το 2006 στις Ηνωμένες Πολιτείες. Τότε οι Λατινοαμερικάνοι αποφάσισαν να απεργήσουν ονομάζοντας αυτήν την ημέρα «Φανταστείτε μια μέρα χωρίς τους Λατινοαμερικάνους». Το αποτέλεσμα ήταν να παραλύσουν ολόκληρες πόλεις, αφού η βιομηχανική παραγωγή σταμάτησε, τα παιδιά των μεταναστών δεν πήγαν στο σχολείο και η εμπορική κίνηση μειώθηκε αρκετά. Σε ολόκληρη την Ευρώπη -στη Γαλλία, την Ισπανία και την Ιταλία- με απόφαση των μεταναστευτικών οργανώσεων, αλλά και με την κάλυψη των συνδικάτων, οι μετανάστες απήργησαν την 1η Μαρτίου του 2010.
ΝΤΙΝΑ ΔΑΣΚΑΛΟΠΟΥΛΟΥ
