Τζίμης Πανούσης:Καμία δουλειά δεν είναι ντροπή εκτός του μπάτσου&του Βουλευτή

Ο Τζίμης Πανούσης δεν δίνει συχνά συνεντεύξεις. Μίλησε αποκλειστικά στηνaixmi.gr.
Παράσταση έχει καιρό να ανεβάσει, να τα πει, αλλά σαν βαλβίδα αποσυμπίεσης χρησιμοποιεί την καθημερινή του εκπομπή «Δούρειος Ήχος»στο Ράδιο 9. Αν τον έχεις ακούσει έστω και μια φορά στο ραδιόφωνο ή τον έχεις δει σε παράσταση, αν έχεις προσπαθήσει να αποκρυπτογραφήσεις τους στίχους των τραγουδιών του ή γελάς με την υπερβολή των αστείων του τότε δεν είσαι ανυποψίαστος αναγνώστης.
Είναι ειρωνικός, περιπαικτικός, αυτοσαρκαστικός. Όλα αυτά, όμως, χάνονται και δίνουν τη θέση τους στη θλίψη όταν μιλάει για το σήμερα του Έλληνα. «Τι να το κάνω που έχω δουλειά» – λέει –«όταν ο διπλανός μου πεινάει»;
Είναι καυστικός με την οικογένεια Παπανδρέου, «είμαστε η μόνη χώρα με παππού, γιό, εγγονό πρωθυπουργούς» σημειώνει, ενώ χαρακτηρίζει τον Σαμαρά… «χειρότερο από τον Γιωργάκη».
Για τον Παπαδήμο στάζει … μέλι («ούφο» τον αποκαλεί) και για την θέση του υπουργού Οικονομικών έχει την απόλυτη πρόταση : «ο Εφραίμ θα ήταν ο καλύτερος»… Eπειδή φαίνεται στο βλέμμα του ότι έχει πολλά να πει, ξεκινάμε χωρίς ερώτηση και στην πορεία βλέπουμε…

[σκιτσογραφία: Έφη Ξένου]
«Ξεκινώντας, θα ήθελα να πούμε κάτι για το διαδίκτυο επειδή αυτό θα μας φιλοξενήσει. Να πω, όπως δηλώνω στις παραστάσεις μου και στο ραδιόφωνο καθημερινά, όπου έχω μια επικοινωνία με έναν και μοναδικό ακροατή, έχω μια αμφίδρομη ραδιοφωνική σχέση 23 χρόνων με τον ακροατή μου και η εκπομπή λαμβάνεται σαν ραδιοφωνική αντιβίωση κάθε δώδεκα ώρες. Έχω και επαναληπτική δόση το βράδυ. Με την ευγενική κοροϊδία εδώ του παραγωγού… Θέλω, λοιπόν, να πω ότι το διαδίκτυο παρόλο που ασχολούμαι πριν καν έρθουν οι υπολογιστές στην Ελλάδα… Έκανα ένα ταξίδι πριν χρόνια στο Λονδίνο, πήρα έναν υπολογιστή, τον πέρασα από την Ελβετία, μου τον κρατήσανε… τέλοσπάντων… Παρόλο που είμαι από την αρχή σε αυτό το πράγμα μέσα, έχω μια αλλεργία στον ψηφιακό Πολιτισμό. Γιατί εμείς, η δικιά μου η γενιά, έχουμε την ατυχία να βιώσουμε ένα τραύμα. Το τέλος του αναλογικού Πολιτισμού και την αρχή του ψηφιακού. Με όλα τα προβλήματα. Δηλαδή εγώ που ασχολούμαι με την φωτογραφία σχεδόν επαγγελματικά – η πρώτη μου δουλειά ήταν φωτογράφος…πορνό…δεν έχει σημασία…

• Καμιά δουλειά δεν είναι ντροπή.

Εκτός από του μπάτσου κι από του βουλευτή…

Έλεγα, λοιπόν, ότι εγώ που έμπαινα σε σκοτεινό θάλαμο… Δεν ξέρω αν έχεις μπει ποτέ μέσα σε σκοτεινό θάλαμο… Τα υγρά τα φωτογραφικά έχουν μια τρομακτική ομοιότητα με τα κολπικά υγρά. Μυρίζει σαν ερεθισμένο ηδονοτριβείο εκεί μέσα. Σε τραβάει όλο αυτό. Αυτό ήταν το αντικείμενό μου… Τέλοσπάντων, στο θέμα μας. Τυπώνοντας μια αναλογική φωτογραφία βλέπεις ότι έχεις μια ανάλυση που δεν την έχουν φτάσει τα ψηφιακά. Θέλω να πω ότι όταν πήρα την πρώτη μου ψηφιακή φωτογραφική μηχανή με κάμποσα mpixel, τράβαγα κι έβλεπα «τι Κοινούσης, τι Πανούσης». Είτε τράβαγες τον Κοινούση, είτε τον Πανούση το ίδιο πράγμα ήταν. Το ίδιο και στη μουσική που είναι η δουλειά μου. Εκεί φάγαμε μεγάλο στραπάτσο εμείς. Γιατί όταν μπαίνουμε σε ένα στούντιο να γράψουμε, έχει προηγηθεί δουλειά στο σπίτι και πολύ προετοιμασία. Κάθεσαι και ασχολείσαι με τη λεπτομέρεια του ήχου και τις συχνότητες. Στο cd αλλά και στο mp3 χειρότερα, πέφτει κούρεμα. Το PSI, δηλαδή, στη δική μας τη δουλειά έχει γίνει εδώ και πολλά χρόνια. Με αποτέλεσμα να παιδευόμαστε να βγάλουμε ένα ηχόχρωμα στο μπάσο και το μπάσο να μην υπάρχει γιατί τις ψηλές και τις χαμηλές νότες, λέει, τις πετάει επειδή το αυτί δεν τις ακούει. Το αυτί μπορεί να μην τις ακούει αλλά τις αισθάνεται το στομάχι. Έχει ευτελιστεί πολύ η δικιά μας η δουλειά.

• Υπάρχει και πολύ πειρατεία μέσω διαδικτύου

Όχι, είμαι υπέρ της πειρατείας γιατί διαδίδει τη μουσική.

• Δεν σκοτώνει;

Όχι δεν σκοτώνει, αυτά είναι γελοιότητες. Οι δισκογραφικές εταιρείες σκοτώνουν τη μουσική. Ο καπιταλισμός σκοτώνει τη μουσική. Οι πειρατές μια χαρά κάνουν. Εγώ θυμάμαι ότι ο πρώτος μου δίσκος, που είχε και μεγάλη εμπορική επιτυχία είχε κυκλοφορήσει σε 36 διαφορετικές εκδόσεις από τσιγγάνους, γύφτους, πειρατές, μαύρους, Νιγηριανούς…Τα έχω μαζέψει όλα αυτά και είμαι περήφανος που τα έχω. Αυτοί οι άνθρωποι διαδώσανε τη μουσική μου.

• Άρα, που καταλήγουμε; Το διαδίκτυο δεν βοηθάει στη μαζική διάδοση της μουσικής;

Σε αυτό παίζει έναν ρόλο, ειδικά τώρα που καταστράφηκε η δουλειά μας λόγω της επέλασης αυτού του ψηφιακού Πολιτισμού, αλλά και των εφημερίδων. Από τους εκδοτοκωστόπουλους καταστράφηκε, οι οποίοι θεωρήσανε ότι η δική μας η δουλειά πρέπει να δίνεται τζάμπα, να πετιέται. Μάλιστα μαθαίνω ότι τα cd κάνουν πολύ καλή δουλειά στο μπαλκόνι για τα περιστέρια

«Να απαλλαγούμε από τα κομματόσκυλα»

• Συνεπώς, γενικά δεν πάμε καλά. Τι βλέπετε; Κάγκελα παντού;

Χα! Είναι τόσο ψυχοφθόρο όλο αυτό…υπάρχει τέτοια καντήφλα. Έχω κόψει φίλους γιατί μιλάνε μόνο για την κατάσταση που ζούμε. Αλλά με εμμονή, όμως, αρρώστια. Ερχόταν ας πούμε ο ντράμερ μου στη δουλειά και ήταν χάλια. Ούρλιαζε, χτύπαγε τις πόρτες. Και διαπίστωσα ότι έβλεπε τις ειδήσεις πριν έρθει στο μαγαζί. Σε καταστρέφει όλο αυτό. Από την άλλη πρέπει να ενημερώνεσαι για να δεις τι γίνεται. Το θέμα είναι ότι πρέπει να απαλλαγούμε από τα κομματόσκυλα. Η ουσία του πράγματος είναι αυτή. Είναι κάποιες συμμορίες συγκεκριμένες, δεν είναι πολλές οικογένειες οι οποίες είναι γαντζωμένες στις καρέκλες. Σ’ αυτό το σημείο θέλω να πω ότι η καρέκλα κάνει τον άνθρωπο, δεν κάνει ο άνθρωπος την καρέκλα. Έχουν μάθει, λειτουργούν με «λογική μαφίας». Μάλιστα γνωρίζω κι από μαφιόζους Ναπολιτάνους ότι ζηλεύουν τον τρόπο με τον οποίο δουλεύει το σύστημα σε μας εδώ. Μη ξεχνάς ότι αυτό λειτουργεί πολλά χρόνια, δεν είναι τωρινό. Και ψάχνουμε τρόπους, δυστυχώς δεν τους έχουμε βρει, για το πώς θα απαλλαγούμε απ’ αυτούς τους νταβατζήδες.

• Έχετε επαφή με την ιταλική μαφία;

Βεβαίως! Εξηγώ : Το καλοκαίρι μένω στην Άνδρο κι έχουμε ένα τρομερό θέμα με τα σκουπίδια εκεί. Τα ρίχνουν στη θάλασσα, σε ένα μάλιστα σημείο όπου υπάρχει ένας εκπληκτικός αρχαιολογικός χώρος. Ο πρώτος αρχαίος οικισμός της Ευρώπης με βραχογραφίες. Εκεί εμείς ρίχνουμε τα σκουπίδια με αποτέλεσμα να γίνει κατολίσθηση, να πέσουν οι βράχοι στη θάλασσα και να υπάρξει μεγάλη καταστροφή. Στην προσπάθεια να βρεθεί λύση ήρθα σε επικοινωνία με την Ναπολιτάνικη τοπική αυτοδιοίκηση- γιατί κι εκεί ως γνωστόν έχουν πρόβλημα με τα σκουπίδια. Στη Νάπολη το κομμάτι των σκουπιδιών το διαχειρίζεται η μαφία. Και ξέρεις, δεν υπάρχουν ταμπού σ’ αυτό. Λένε ότι τα διαχειρίζεται η μαφία και τα διαχειρίζεται η μαφία. Όχι όπως εδώ, που σου λέει η άλλη «είμαι τηλεπερσόνα», αλλά κάνει βίζιτες.Εκεί το λένε. Και στην Αμερική ο άλλος κάνει μπίζνα τη φιλανθρωπία και λέει «κάνω μπίζνα». Δεν λέει ότι είναι ο Νταλάρας και σώζει την Αφρική και την Κύπρο. Είναι τα πράγματα πιο ξεκάθαρα. Και ζηλεύουν τον τρόπο που δουλεύουμε εμείς, γιατί όντως είναι θαυμαστός.

«Είμαστε δουλοπάρικοι και ραγιάδες»

• Έμεις δεν έχουμε ευθύνες;

Είμαστε δουλόφρονες, όπως λέει ο Καστοριάδης από το 400 π.χ. μέχρι σήμερα είμαστε δουλοπάροικοι, ραγιάδες. Δεν είμαστε πολίτες, δεν έχουμε συνείδηση. Δεν έχουμε ζήσει καμιά επανάσταση. Πολύ σωστά βλέπουμε το κράτος ως κάτι κακό, είναι κακό έτσι όπως είναι, από την άλλη όμως δεν κάνουμε κάτι να αντιπαραταχτούμε.

• Το καλοκαίρι υπήρξε αντίδραση

Όχι, από την αρχή δεν μ΄ άρεσε αυτό που γινόταν. Ένα ξενόφερτο πράγμα. Αγανακτισμένοι; Εμείς αγανακτισμένους λέγαμε στα φοιτητικά μου χρόνια τους φασίστες που έρχονταν και παρίσταναν τους αγανακτισμένους πολίτες, τους τραμπούκους με στόχο να σπάσουν τις απεργίες και τις καταλήψεις. Αυτό του καλοκαιριού ήταν μια μόδα. Μπροστά ήταν κάποιοι φασίστες, ακολουθούσαν κάποιοι επαγγελματίες αριστεροί…ένα μπερδεμένο μπουλούκι. Εγώ πιστεύω ότι η εξέγερση περνάει από το στομάχι. Πρέπει να βγει ο κόσμος και θα βγει.

• Από πού αλλού μπορεί να ξεκινήσει η εξέγερση;

Νομίζω μόνο από εκεί

«Τι να το κάνω που έχω χρήματα όταν ο διπλανός μου πεινάει»;

• Θα πρέπει, λοιπόν, να πεινάσουμε πραγματικά;

Ο Μπρέχτ λέει κάτι πολύ σοφό : «Ή όλοι ή κανείς». Τι να το κάνω εγώ που έχω δουλειά και βγάζω χρήματα όταν ο διπλανός μου πεινάει; Δεν μπορώ να ζήσω έτσι. Αυτά είναι κάποια αμερικάνικα ήθη που δεν μας ταιριάζουν. Είχα πάει στην Αμερική και δεν άντεξα, δεν άντεχα να κατεβαίνω από το δωμάτιό μου στο ξενοδοχείο και να βλέπω τον άλλο στο δρόμο να κοιμάται σε ένα κουτί. Δεν έχουμε μάθει εμείς να ζούμε έτσι.

• Συμβαίνει ήδη;

Τι να πω…Ίσως το βλέπουν αυτό σαν εξέλιξη. Αυτός ο Παπαδήμος, ας πούμε, μπορεί να το βλέπει σαν event, σαν happening. Ότι βάζει κάποιος ένα χαρτόκουτο, κοιμάται και αυτό είναι εικαστική παρέμβαση στην πόλη. Ούφομιλάμε. Επ’ ευκαιρίας θέλω να καταγγείλω αυτούς τους ποδηλάτες που βγαίνουν στο δρόμο…Τι χάλι είναι αυτό; Μπλοκάρουν τους δρόμους, βγαίνουν κάτι τύποι σαν καρνάβαλοι, ως τι δηλαδή;

• Οικολογία ή για άλλους διαμαρτυρία;

Μα εισπνέουν οικολογική αυτοκτονία με τόσο καυσαέριο που ρουφάνε. Και είμαστε σε μια χώρα που δεν έχει καμιά υποδομή για ποδήλατο, μην τρελαθούμε τελείως. Το ποδήλατο μας μάρανε;

• Οι ποδηλάτες σας φταίνε;

Επ΄ ευκαιρίας ήθελα να το καταγγείλω. Είναι τρομερό πρόβλημα…΄Εχουμε πολλή δουλειά.

• Ποιες άλλες ομάδες αποτελούν πρόβλημα;

Βασικά τα κόμματα και οι νεολαίες τους. Είναι κι εκεί προβληματική η κατάσταση.

«Με μπαγλάρωσαν οι Κνίτες και με έκαναν μαύρο»

• Σ’ αυτές είχατε πάντα αλλεργία;

Η πρώτη ψυχρολουσία που έχω φάει είναι όταν μπήκα στο Πανεπιστήμιο. Την πρώτη εβδομάδα εμφανίστηκα στη σχολή και είχαμε κατάληψη. Εκεί θυμάμαι έβγαιναν διάφοροι  με την κιθάρα τους και παίζανε. Πήγα κι εγώ να πω κάποια τραγούδια δικά μου. Με μπαγλαρώσανε οι Κνίτες και με κάνανε μαύρο. Ήταν η πρώτη εμπειρία μου από το Πανεπιστήμιο. Γιατί έλεγα «Παράγγειλε η μαμά Ρωσία να διώξουμε τη CIA να φέρουμε την KGB’». Διάφορα τέτοια.

• Κι άλλα πολλά. Πάντα δοκιμάζατε, με τα τραγούδια σας, τις αντοχές του συστήματος;

Και στη Χούντα η ίδια κατάσταση φυσικά, παρόλο που στη Χούντα συνεργαζόμασταν χωρίς να το ξέρουμε. Μετά άρχισαν να βγαίνουν τα προβλήματα σταλινικού τύπου.

• Ενώ διαπιστώνατε ότι κάποιες λέξεις δεν αντέχουν να τις ακούνε, εσείς το τσιτώνατε;

Αυτό που δεν μ’ αρέσει είναι να αυτολογοκρίνομαι. Μπορώ να πω για τη μάνα μου, τον πατέρα μου, θα πω αυτά που έχω να πω. Μου βγαίνουν από μόνα τους, δεν το κάνω επίτηδες.

• Μέχρι σήμερα που αποκαλείτε τις αριστερές νεολαίες «πεκινουά του ΣΥΝ» και από την άλλη «κνιτόσκυλα που τρέφονται με pedigree από την πρώην Σοβιετική Ένωση»;

Κοιτάξτε, εγώ πιστεύω ότι ο Κνίτης και ο χίπης – εγώ αισθάνομαι χίπης – γεννιούνται και πεθαίνουν τοιούτοι. Με την ευρεία έννοια. Κι εγώ χίπης είμαι, μπορεί να μου κλείσει η εταιρεία μου να πάω να μείνω σε ένα καλό ξενοδοχείο, ενώ πριν έμενα σε παγκάκι. Κι ο Κνίτης. Πρώτα είχε αφεντικό τον Στάλιν και τώρα τον Λαμπράκη.


Η συνέχεια εδώ  http://www.aixmi.gr/index.php/interview-panousis/